Lezing 2018:

SAMENGEBALDE EMOTIE IN SYMBOLENTAAL.

20e Van Oosbreelezing gehouden door Peter Nissen

OVER DE FUNCTIE EN DE KRACHT VAN RITUELEN IN ONS LEVEN.

Samenvatting:
Op allerlei momenten van ons leven voltrekken wij een reeks van min of meer vaststaande handelingen en uitingsvormen: rituelen. Hoe begint u bijvoorbeeld uw dag? Hoe begroet u vrienden? Maar ook in gemeenschappen nemen rituelen een voorname plaats in. Zij markeren belangrijke, vaak moeilijke en emotioneel beladen momenten: de geboorte van een kind, het aangaan van een levensverbintenis, het aanvaarden van een publieke functie of een ambt, het afscheid van een dierbare. Op die momenten helpen rituelen ons om met emoties om te gaan. Ze maken overgangen draaglijker.
Rituelen zijn samengebalde emoties die in de taal van symbolen worden uitgedrukt. Maar die taal moet wel herkenbaar zijn voor de betrokkenen. Veel klassieke rituelen staan momenteel onder druk omdat hun taal niet meer begrepen wordt. Tegelijk zien we nieuwe rituelen ontstaan, bijvoorbeeld rond rampen, rond aanslagen en rond gevallen van zinloos geweld. In de lezing wordt de spanning verkend tussen enerzijds de vervaging van het klassieke repertoire van rituelen en anderzijds de rituele creativiteit die wij om ons heen zien.

Peter Nissen is hoogleraar Spiritualiteitsstudies aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en remonstrants predikant in Oosterbeek. De lezing is op 7 april in het gebouw van het Apostolisch Genootschap te Arnhem gegeven.